Xu thế tiêu dùng các sản phẩm có chất lượng thân thiện với môi trường, nguồn nguyên liệu có thể tái chế đang hướng người tiêu dùng đến với các sản phẩm gỗ công nghiệp.
Tuy nhiên, trước một thị trường gỗ công nghiệp "mênh mông", việc minh bạch thông tin chất lượng sản phẩm trong ngành lại rất thiếu.
Sống xanh, chọn gỗ công nghiệp
Ngày càng nhiều người tiêu dùng Việt Nam chuyển hướng đến gỗ công nghiệp trong mối quan tâm về sự bền vững và xu hướng sống xanh.
Nhiều năm trước, các triển lãm của ngành nội thất ở TP.HCM luôn dành khoảng 30-40% cho gian hàng cho sản phẩm từ gỗ tự nhiên, chủ yếu bàn ghế có trạm trổ, điêu khắc, hoa văn cầu kỳ được làm từ căm xe, mun, gỗ trắc... Nhưng khoảng vài năm gần đây, những mặt hàng thưa dần, vắng bóng.
Theo nhiều doanh nghiệp, những gia đình trẻ hiện nay không còn mặn mà với gỗ tự nhiên mà chuyển sang chọn gỗ công nghiệp, vừa tiết kiệm chi phí vừa có kiểu dáng hoa văn hiện đại, trẻ trung.
Anh Hoàng, kinh doanh hàng nội thất trên đường Cộng Hòa (Q.Tân Bình), cho biết trước đây nội thất sử dụng gỗ tự nhiên bán khá chạy, nhưng vài năm gần đây, khách chỉ chọn hàng gỗ công nghiệp hoặc chất liệu khác. Theo anh Hoàng, gỗ công nghiệp có giá thấp hơn gần như 50% so với gỗ tự nhiên, và 20 – 30% so với nhiều vật liệu thông dụng, nên phù hợp với túi tiền của nhiều người.
Người dùng từng ngại sử dụng gỗ công nghiệp vì nguyên liệu dễ bị cong vênh, mối mọt hay co ngót. Tuy nhiên chất lượng các dòng sản phẩm này đang được cải thiện đáng kể. Gỗ công nghiệp hiện nay rất phù hợp để sản xuất đồ nội thất tinh tế, tích hợp nhiều công năng như bàn gấp di động, giường gấp, tủ quần áo kết hợp kệ TV…
"Nếu nói về gam màu, thì không nguyên liệu nào "đọ" được với gỗ công nghiệp. Bên cạnh đó, về thẩm mỹ, gỗ công nghiệp cũng có thể tạo những bề mặt giả vân gỗ với màu sắc, kiểu dáng ấn tượng không kém gì gỗ tự nhiên."- anh Hoàng lý giải thêm.
Vì sao nhận nhà mới, người ở bị cay mắt, ngứa da?
Tuy được ưa chuộng nhưng theo nhiều doanh nghiệp, thị trường gỗ công nghiệp trong nước khá lộn xộn, chất lượng "thượng vàng hạ cám". Ngoài sản phẩm xuất xứ Việt Nam còn có hàng nhập khẩu từ Canada, Châu Âu, các nước Đông Nam Á, Trung Quốc, …. trong khi người tiêu dùng có rất ít thông tin về mặt hàng này.
Anh Huỳnh Văn Tùng, giám đốc kinh doanh công ty G.T Decor, chuyên hoàn thiện, trang trí nội thất ở TP.HCM - cho biết khi chọn thiết kế, khách hàng chủ yếu quan tâm về giá cả, kiểu dáng để cân đối trên khả năng tài chính chứ ít thắc mắc đến chất liệu ra sao, ảnh hưởng đến sức khỏe thế nào.
Ít ai biết những sản phẩm nội thất từ gỗ công nghiệp nếu không đạt chất lượng có thể ẩn chứa nhiều hiểm họa cho sức khỏe cho người sử dụng, mà nguyên nhân chủ yếu từ chất formaldehyde. Đây là hợp chất có mùi hăng, cay, nếu hàm lượng vượt quá chỉ số quy định sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe, đặc biệt là trẻ nhỏ.
Vì thế mới có chuyện nhiều gia chủ nhận nhà mới hoàn thiện nội thất, vào ở một thời gian thì da bị ngứa, khó chịu hay bị cay mắt, thậm chí người lớn tuổi còn có cảm giác đau đầu, trẻ con khó thở, ho khan kéo dài.
Một số người đã dùng các mẹo dân gian để khắc phục mùi cay mắt bằng giấm, chanh hay muối, vỏ quýt… mà không hay biết nguyên nhân đến từ hàm lượng phát thải chất formaldehyde cao vượt ngưỡng an toàn, do sử dụng ván gỗ công nghiệp không đạt chuẩn.
"Mọi người chỉ "cảnh giác" với mùi sơn mới và lầm tưởng rằng mùi formaldehyde có từ mùi gỗ mới ở các sản phẩm nội thất gỗ. Họ bỏ qua các dấu hiệu và chịu đựng trong thời gian dài. Ở những căn nhà luồng gió kín thì mùi này có thể kéo dài nhiều năm trời ", anh Tùng cho biết.
Giám đốc sản xuất ván gỗ công nghiệp cho biết, pháp luật Việt Nam có quy định ngưỡng an toàn với chất formaldehyde, tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng minh bạch thực hiện. Nguyên nhân có thể vì lợi nhuận, nhiều nơi sẵn sàng tăng hàm lượng keo, phụ gia trong ván gỗ nhưng cũng có đơn vị do hạn chế về kỹ thuật sản xuất.
Dù lý do gì thì điều này cũng làm cho thị trường gỗ công nghiệp cạnh tranh kém lành mạnh, người tiêu dùng thiệt thòi.
Thực tế, không phải sản phẩm từ gỗ công nghiệp nào cũng có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khoẻ. Hiện nay, các nhà sản xuất uy tín trên thị trường đang bảo vệ người dùng bằng cách tuân thủ đúng nồng độ formaldehyde theo ngưỡng quy định và có công bố rõ ràng.
Tại Mỹ, tiêu chuẩn CARB - P2 (California Air Resources Board) là tiêu chuẩn bắt buộc với mọi sản phẩm từ gỗ công nghiệp. Tiêu chuẩn này quy định về kiểm soát khí thải trong ván gỗ công nghiệp với tên gọi Airborne Toxic Control Measure (ATCM).
Theo đó, các loại ván gỗ công nghiệp như MDF, HDF… muốn được lưu hành tại California thì phải đảm bảo nồng độ khí thải formaldehyde trong mức cho phép theo quy định.
Kiến trúc sư Nguyễn Chánh Phương, phó tổng giám đốc công ty AKA, quản lý thương hiệu Nhà Xinh, cho biết các dữ liệu của đơn vị về hành vi khách hàng mua sắm nội thất, ghi nhận người tiêu dùng sẽ tuần tự ưu tiên các tiêu chí đẹp, bền rồi sau cùng mới giá.
Về chất lượng, người mua chủ yếu nhận định theo cảm quan bằng mắt hay chạm vào sản phẩm chứ ít để ý đến thông số kỹ thuật. Và nhiều trường hợp khác chọn nguyên liệu như thế nào lại phụ thuộc vào kiến trúc sư và nhà thầu thi công.
Do vậy, để "làm chủ" ngôi nhà thật sự, người tiêu dùng luôn được khuyên tìm hiểu kỹ các thông tin về nguyên liệu sử dụng, chọn nơi bán hàng uy tín để đảm bảo rằng ngôi nhà sẽ đem tới luồng sinh khí mới, tốt cho gia chủ.